ՏՅԱՌՆԸՆԴԱՌԱՋ ԵՎ ՏԵՐՆՏԵՍ

     Վ. Նաջարյան

     Սիրելիներ, այսօրվա քարոզի թեման է Տյառնընդառաջ և Տերնտես:
Ընթերցենք Ավետարան ըստ Ղուկ. 2.22-35-րդ համարները:
     «Երբ նրանց մաքրության օրերը լրացան՝ Մովսեսի Օրենքի համաձայն, նրան Երուսաղեմ տարան՝ Տիրոջը ներկայացնելու համար (ինչպես գրված է Տիրոջ Օրենքում. «Ամեն արու զավակ, որ արգանդ է բացում, պիտի կոչվի «Տիրոջ սրբացած»), և Տիրոջ Օրենքում ասվածի համաձայն՝ զոհ ընծայելու մի զույգ տատրակ կամ աղավնու երկու ձագ։
     Այդ ժամանակ Երուսաղեմում Սիմեոն անունով մի մարդ կար: Նա արդար ու աստվածավախ էր, Իսրայելի մխիթարությանն էր սպասում, եւ Սուրբ Հոգին նրա մէջ էր։ Նա պատգամ էր ստացել Սուրբ Հոգուց, թե մահ չպիտի տեսներ, մինչև որ տեսներ Տիրոջ Օծյալին։

     Նա Հոգով առաջնորդուած՝ եկավ տաճարը, և երբ ծնողները բերեցին Հիսուս մանկանը՝ նրա վրա կատարելու ինչ որ օրենքի սովորության համաձայն էր, Սիմեոնը նրան իր գիրկն առավ, օրհնեց Աստծուն և ասաց. «Հիմա, Տե՛ր, արձակիր ծառայիդ խաղաղությամբ՝ խոսքիդ համաձայն, որովհետև աչքերս տեսան քո փրկությունը, որ պատրաստեցիր բոլոր ժողովուրդների համար, Լույս՝ հեթանոսները լուսավորելու, ու փառք՝ Իսրայելին՝ քո ժողովրդին»: Հովսեփն ու նրա մայրը զարմացած էին այն բաների վրա, որ ասում էին նրա մասին: Սիմեոնը նրանց օրհնեց և ասաց նրա մորը՝ Մարիամին. «Ահա այս մանուկը սահմանված է Իսրայելի մեջ շատ մարդկանց ընկնելու և ելնելու համար, ինչպես նաև հակառակության նշան լինելու համար. և քո սրտի միջով էլ թուր պիտի անցնի, որպեսզի շատ սրտերի խորհուրդներ հայտնվեն»:

     Սիմեոնը դարձավ Տյառնընդառաջ և Տերնտես հավատացյալ: Տիրոջն ընդառաջ գնաց և տեսավ այն մանկանը, ով աշխարհի Փրկիչը պիտի դառնար:
 
     Տերնտես, Տյառնընդառաջ՝ գեղեցիկ բառեր են... Բայց եկեք տեսնեք, թե ինչ է դարձել Տերնտեսն այսօր: Տրնդեզ ասելով՝ մարդիկ հասկանում են մի ծես, որի ժամանակ կրակ են վառում և վրայից թռչում, հատկապես նորապսակները, որպեզի օրհնվեն, բաժանություններ չլինեն, պտղաբեր լինեն և այլն:

     Ծեսը գալիս է զրադաշտական կրոնից և ունի պարսկական ծագում՝ Չահարշանբե Սուրի: Հայերը և շատ ուրիշ ազգեր վերցրել են այս ծեսը: Սովորույթը ապրում է մինչև այսօր, և ցավոք 1700 տարին բավարար չեղավ՝ ազատվելու հեթանոսական մնացուկներից:

     Ի՞նչ է դուրս գալիս՝ նորը հնի վրա՞: Հնարավո՞ր է արդյոք: Օրինակ՝ հնարավո՞ր է, որ Օրենքն ու Շնորհը գործեն միատեղ: Պատասխանը ոչ է: Որովհետև օրենքի վախճանը ՔՐԻՍՏՈՍ է: Քրիստոսով օրենքը վերջ գտավ: Հետևաբար հնի վրա նորը չենք կարող ավելացնել: Ոմանք ասում են, իսկ ինչպե՞ս կարող ենք մոռանալ մեր սովորույթները: Ի պատասխան այս հարցի՝ ՀԻՍՈՒՍՆ հետևյալն է ասում Մաթտ. 15.3-ում՝ Ձեր ավանդությունների պատճառով ԱՍՏԾՈ օրենքը, պատվիրանը խախտել եք: Հրեաներն էլ շատ ավանդապաշտ էին: Աստծո պատվիրաններից դուրս շատ սովորույթներ ունեին: Նույնն է ԱՍՏԾՈ խոսքը այսօր նաև մեր ժողովրդին:

     Երեմիա 10.3-ում ասվում է. «Արդարև, ժողովուրդների սովորություններն ունայնություն են»: Մի բան, որ ԱՍՏԾՈ փառքի համար չի ծառայում, իրապես ունայնություն է: Իսկ Սաղմոս 33.10-ում ասվում է. «Տերը կձախողեցնի հեթանոսների խորհուրդները, կխափանի ժողովուրդների դիտավորությունները»: Նաև գրված է, որ ԱՍՏՎԱԾ վերևից պիտի խնդա նրանց վրա, ովքեր այսպիսի հեթանոսական, ճղճիմ , ունայն բաներով են զբաղվում, որոնց մեջ բնավ ԱՍՏԾՈ փառք գոյություն չունի:

     Հավատքին վերաբերող այն ամենը, ինչ որ մարդկանյին մտքի արգասիք է, պարապ ու պիղծ է ԱՍՏԾՈ առջև: Ինչո՞ւ: Կարդանք Կողոսացիս 2.8-ը. «Զգուշացեք, որ ոչ մեկը ձեզ չորսա փիլիսոփայությամբ և ունայն խաբեությամբ, մարկանց ավանդության ու աշխարհի սկզբունքների համաձայն և ոչ թե ՔՐԻՍՏՈՍԻ վարդապետության համաձայն»: Եթե աշխարհի սկզբունքներով է այդ սովորությունը, ԱՍՏԾՈ առջև անընդունելի է:
     Նոր գինին հին տիկերի մեջ չես լցնի, կպատռվեն: Նույնպես էլ նոր լաթը հին հանդերձի վրա չես կարկատի՝ շատ ավելի տգեղ կստացվի: Քրիստոսով նորը հաստատվեց, ուրեմն շարժվենք նորով: Ավանդույթնե՞ր ենք ուզում: ԱՍՏԾՈ խոսքը լի սուրբ գրային ավանդույթներով:
Ամենագեղեցիկ ավանդույթներից մեկը Տյառնընդառաջն (ՏԻՐՈՋՆ ընդառաջ գնալ) է, որն հաստատել են մեր հավատքի հայրերը:

     ՀԻՍՈՒՍԻ ծննդյան և հետծննդյան դեպքերը առիթ են տվել, որպեսզի աստվածաբանները դրանց մեջ խորհուրդներ գտնեն: 4 գեղեցիկ սաղմոսներ կան այս պատմությունների մեջ: Զարմացա՞ք, երբ ասացի սաղմոս: Մենք գիտենք, որ կա 150 սաղմոս: Եվ չենք կարող մեկն անգամ ավելացնել: Օրինակ՝ գիտենք նաև, որ Ավետարանները չորսն են՝ ըստ Մատթեոսի, Մարկոսի, Ղուկասի և Հովհաննու: Սակայն Եսայիի մարգարեական գիրքը համավում է 5–րդ ավետարան: Ավետարանները մեզ պատմում են Փրկչի աշխարհ գալու՝ ծննդյան, կյանքի, չարչարանքների, խաչելության, գերեզման դրվելու, հարություն առնելու, համբարձվելու, երկրորդ գալստյան մասին: Եսայիի մարգարեությունը նույնն է ավետում դեռևս ՔՐԻՍՏՈՍԻՑ 700 տարի առաջ: Որքան համարներ կան ՀԻՍՈՒՍԻ աշխարհ գալու վերաբերյալ: ինչպես նաև չարչարանքների (Եսայի 53), հարության և թագավորության հաստատման մասին: Այս նույն սկզբունքով մենք 4 սաղմեսներ ենք գտնում ՏԵՐ ՀԻՍՈՒՍԻ ծննդյան և հետծննդյան պատմությունների մեջ:

     Առաջինը լատիներենով կոչվում է «Magnificat»: Այն Մարիամի Փառաբանությունն է ՏԻՐՈՋԸ (Ղուկ. 1.46-55):
     «Մարիամն ասաց. «Իմ անձը մեծարում է ՏԻՐՈՋԸ, և հոգիս ցնծում է իմ Փրկիչ ԱՍՏԾՈՎ, քանի որ տեսավ իր աղախնի նվաստությունը. Արդարև այսուհետ բոլոր սերունդները երանելի պիտի կոչեն ինձ, որովհետև Հզորը մեծամեծ բաներ արեց ինձ համար: Նրա անունը սուրբ է, և Նրա ողորմությունը իրենից վախեցողների վրա է՝ սերնդե սերունդ: Իր բազուկով զորություն ցույց տվեց, ցրեց ամբարտավաններին իրենց սրտի խորհուրդներով: Զորավորներին իջեցրեց իրենց գահերից և բարձրացրեց նվաստներին: Քաղցածներին նա լիացրեց բարիքներով, և դատարկաձեռն արձակեց հարուստներին: Օգնության հասավ իր Իսրայել ծառային՝ հիշելով իր ողորմությունը, ինչպես խոստացել էր մեր հայրերին՝ Աբրահամին և նրա զարմին, հավիտյան»:

     Երկրորդ սաղմոսը «Benedictus»
(օրհնություն), Զաքարիայի օրհնության խոսքն է ԱՍՏԾՈՒՆ՝ ներկայացված Ղուկասու 1.68-79-րդ համարներում.
     «Օրհնյա՜լ լինի Տերը՝ Իրայելի Աստվածը, որ այցելեց և ազատագրեց իր ժողովրդին: Մեզ փրկության մի եղջյուր հանեց Դավիթ ծառայի տնից (ինչպես խոսեց սրբերի բերանով, ովքեր դարերի սկզբից ի վեր նրա մարգարեներն էին)...»:

     Երրորդը կոչվում է «Gloria» (փառք): Այն հրեշտակների բազմության փառաբանությունն է:
     «Երկնքի բարձրության մեջ՝ ԱՍՏԾՈՒՆ փա՜ռք, երկրի վրա՝ խաղաղությո՜ւն, մարդկանց մեջ՝ բարյացակամություն»
(Ղուկ. 2.14):

     Եվ չորրորդ սաղմոսը կոչվում է «Nunc Dimittis»՝ արձակման փառաբանություն, որն առնչվում է մեր այսօրվա նյութի հետ:
      «Հիմա, ՏԵՐ, արձակիր ծառայիդ խաղաղությամբ՝ քո խոսքի համաձայն, որովհետև աչքերս տեսան քո փրկությունը, որ պատրաստեցիր բոլոր ժողովուրդների համար, Լույս՝ հեթանոսներին լուսավորելու, և փառք՝ Իսարյելին՝ քո ժողովրդին» (Ղուկ. 2.29-32):

     Մովսեսի օրենքի համաձայն՝ մաքրության օրեր: Ի՞նչ է սա:
     «Տերը խոսեց Մովսեսի հետ՝ ասելով. «Խոսի՛ր Իսրայելի որդիների հետ և ասա. «Եթե մի կին հղիանա և արու զավակ ծնի, յոթ օր անմաքուր պիտի լինի...: Ութերորդ օրը թող թլփատվի: Հետո նա երեսուներեք օր էլ թող մնա իր մաքրվելիք արյան մեջ. Ոչ մի սուրբ բանի թող չդիպչի, ոչ էլ սրբարանը մտնի, մինչև որ իր մաքրվելու օրերը լրանան: Բայց եթե նա աղջիկ ծնի, երկու շաբաթ անմաքուր պիտի լինի... ու վաթսունվեց օր թող մնա իր մաքրվելիք արյան մեջ»»:
     Ի՞նչ ենք հասկանում այս հատվածն ընթերցելով: Եթե կինը տղա զավակ ունեցավ, յոթ օր անմաքուր էր, ինչպես նաև 33 օր էլ սահմանված էր այդ մաքրության օրերը լրացնելու համար: Այսինքն՝ 40 օր: Այստեղից էլ ժողովրդի մեջ տարածված է «քառասունք» բառը՝ քառասունքից դուրս գալ, երեխային քառասունքից հանել և այլն: Սա օրենքին վերաբերող մի բան է: Եթե այդպես է, ուրեմն աղջիկ ծնվելու դեպքում 80 օր պիտի սպասենք: Որովհետև գրված է՝ 14 օր անմաքուր և 66 օր մաքրվելու համար: Օրենքը թող իր տեղը մնա: Օրենքի դարաշրջանը ավարտվեց, երբ շնորհքը հայտնվեց: Քառասունքից հանելը այժմ զուտ մարդկային բնորոշում է:

     Իսկ ինչպե՞ս վարվենք նորածնի հետ: Առողջության տեսակետից՝ նորածնի դիմադրողական համակարգը դեռևս զարգացած չէ: Հետևաբար մի քանի շաբաթ անհրաժեշտ է, որ նա հասարակության մեջ չմտնի, և շփումը սահմանափակվի միայն ծնողների հետ:

     ՏԵՐ ՀԻՍՈՒՍԻ դեպքում այդ 40 օրը լրացվեց, որովհետև ՆԱ օրենքի շրջանում էր ծնվել: Ի՞նչ եք կարծում՝ ՆԱ կարո՞ղ էր հիվանդանալ: Միանշանակ՝ ոչ: Որովհետև երկրի վրա բոլոր ծնունդ ունեցողները մահկանացու են: Մենք մեր ծնողներից ժառանգում ենք մեղքը: Բայց ՏԵՐ ՀԻՍՈՒՍԻ անձը երկնքից եկավ: Հետևաբար մարդկային միջամտություն չկար այդ ծնունդի մեջ: ՆԱ սուրբ էր, և ՆՐԱ մեջ մեղք չկար: Մեղքի պատճառով (Ոչ թե մեղք գործելու, այլ ադամական մեղքը մեր մեջ կրելու պատճառով) է հիվանդութունը: ՏԵՐ ՀԻՍՈՒՍԸ երբեք չէր հիվանդանա:

     Ուրեմն մաքրման օրերից հետո նախատեսված էր, որ ծնողները նորածնին տանեին տաճար: Նրանք ձեռնունայն չէին գնում: Պետք է իրենց հետ տանեին 1 տարեկան գառ և ըստ ցանկության՝ 1 տատրակ կամ մեկ աղավնու ձագ: 2 տեսակ զոհ պիտի մատուցեին՝ ողջակեզ և մեղքի պատարագ: Ողջակեզի (burnt offering) համար` մեկ տարեկան գառ, իսկ մեղքի պատարագի (sin offering) համար` տատրակի կամ աղավնու ձագ: Քանի որ ՀԻՍՈՒՍԻ ընտանիքը աղքատ էր, բոլոր աղքատ ընտանիքների նման չկարողացավ տանել գառ:

     Ղուկասի 2.25-րդ համարում կարդում ենք. «Այն ժամանակ Երուսաղեմում Սիմեոն անունով մի մարդ էր ապրում:Նա արդար և աստվածավախ էր...»: Աստվածավախը հասկանալի է: Բայց ի՞ նչ է նշանակում արդար: Արդյոք մարդը կարո՞ղ է արդար լինել: Գրված է. «Չկա ոչ մի արդար մարդ, ոչ իսկ մեկ հոգի... Բոլորը մեղանչեցին և զրկված են ԱՍՏԾՈ փառքից...Ոչ մի բարիք անող չկա, ոչ իսկ մեկ հոգի» (Հռոմ.3.10-23): Ուրեմն ինչպե՞ս հասկանալ: Մի շարք անձնավորությունների համար գրվեց արդար՝ Նոյի, Հոբի, Աբրահամի և այլն: Ինչպես նրանց, այնպես էլ Սիմեոնի դեպքում այս արդարացումը ՏԻՐՈՋՈՎ արդարացում է՝ ձեռք բերված հավատքով, ոչ թե մարդկային ունակություններով կամ արժանիքներով: Որոշ թարգմանություններում օգտագործվում է նաև «upright» բառը, որը նշանակում է շիտակ:

     Սիմեոնը աստվածավախ էր, ՏԻՐՈՋՈՎ արդարացված, և Սուրբ Հոգին նրա վրա էր: Այսպիսին էր ԱՍՏԾՈ գործելակերպը Հին Ուխի ժամանակ. Սուրբ Հոգին ներաբնակ չէր, գալիս էր դատավորների, թագավորների, մարգարեների վրա : ԱՍՏՎԱԾ նրանց միջոցով իր գործն ամբողջացնում էր, և Սուրբ Հոգին վեր էր առնվում: Դրա համար Դավիթը խնդրում էր և ասում՝ ՏԵՐ, քո Սուրբ Հոգին ինձանից մի առ: Որովհետև Սուրբ Հոգու ներկայության մեջ է, որ ես աստվածային օրհնություններն եմ ճաշակում:

     Նոր Ուխտի պարագան տարբեր է. ԱՍՏԾՈ գործելակերպը տարբեր է: Երբ Սուրբ Հոգին գալիս է մեկի մեջ, այնտեղից չելնելու պայմանով է գալիս: Որովհետև գրված է. «...երբ լսեցիք ճշմարտության խոսքը, ձեր փրկության ավետարանը, նրան հավատալուց հետո կնքվեցիք խոստացյալ Սուրբ Հոգիով, որ մեր ժառանգության գրավականն է...» (Եփես. 1.13):

     Այսինքն ԱՍՏՎԱԾ դա իբրև գրավ մեր մեջ դրեց, որով մենք իրեն ենք պատկանում: Գրված է, որ Սիմեոնը սպասում էր Իսրայելի մխիթարությանը: Մեկ այլ թարգմանության մեջ ասվում է, որ սպասում էր Իսրայելի հույսին: Եվ այդ հույսը Փրկչի գալուստն էր. Մեսիան պիտի գար և ազատեր ողջ ազգը հռոմեացիների իշխանությունից:

     Եսայի 25.9-ում հետևյալն է ասվում. «Ահա այս է մեր ԱՍՏՎԱԾԸ. Նրան հուսացինք, և ՆԱ մեզ ազատեց. Այս է Տերը, Նրան հուսացինք. Խայտանք և ուրախանանք Նրա փրկությամբ»: Իսրայելի մխիթարություն, Իսրայելի հույսը, Իսրայելի Սուրբը... այս բոլորը տիտղոսներ են, որ տրված են ՏԵՐ ՀԻՍՈՒՍԻՆ:

     Ղուկասի 2.26-րդ համարում կարդում ենք, որ «Նա [Սիմեոնը] պատգամ էր ստացել Սուրբ Հոգուց, թե չպիտի մահանա, մինչև չտեսնի Տիրոջ Օծյալին»: Ներկա ժամանակներում շատ զգույշ պետք է լինենք, երբ հայտարարում ենք, թե Սուրբ Հոգին մեզ ինչ-որ բան է ասել: Ներկա ժամանակներում ԱՍՏՎԱԾ գործում է իր Խոսքի միջոցով: Սուրբ Հոգին գործում է ԱՍՏԾՈ Խոսքի միջոցով: Եթե մի հայտնություն ունեցար, պետք է իմանաս, թե ինչի հիման վրա է: Իհարկե բացառություններ կան: Այն երկրներում, որտեղ քրիստոնեությունը հաստատված չէ, Սուրբ Գիրք չկա, քարոզող չկա, բայց ԱՍՏՎԱԾ ժողովուրդ ունի, ԱՍՏԾՈ գործելակերպը տարբեր է. ՆԱ կարող է գործել հայտնությունների, երազների, տեսիլքների ու հրաշքների միջոցով: Բայց պետք է միշտ զգույշ լինել, քանի որ կարող է մեզ ուրիշ աղբյուրից հայտնություն գալ, և օգտակարության փոխարեն, վնասակար լինել:

     Այն ժամանակ Սիմեոնն ունեցավ այդ հայտնությունը: Եվ ինքը երկար ապրեց: Դրա համար նրան կոչում են «Ծերունի», թեև Սիմեոն Ծերունի անունը չենք գտնի ԱՍՏԾՈ խոսքում: Ոմանք ասում են, թե Սիմեոնը մի քանի հարյուր տարի ապրեց: Սակայն դա հաստատող փաստեր չկան: Բավարարվենք այնքանով, որ երկար ապրեց և ՏԻՐՈՋԸ տեսավ:

     Ղուկասի 2.29-32-րդ համարներում Սիմեոնը հետևյալն է ասում. «Հիմա, ՏԵՐ, արձակիր ծառայիդ խաղաղությամբ՝ քո խոսքի համաձայն, որովհետև աչքերս տեսան քո փրկությունը, որ պատրաստեցիր բոլոր ժողովուրդների համար, Լույս՝ հեթանոսներին լուսավորելու, և փառք՝ Իսարյելին՝ քո ժողովրդին»:

     Եթե Սիմեոնը այս հայտնությունը աներ հրեների առաջ, նրան կքարկոծեին... Ինչպե՞ս թե հեթանոսներին լուսավորելու... Նրանք կարծում էին, որ ԱՍՏՎԱԾ միայն իրենց ԱՍՏՎԱԾՆ է: Փրկությունը միայն իրենց համար պետք է լինի: Բայց ԱՍՏԾՈ մոտ աչառություն չկա: ԱՍՏՎԱԾ այցելում է ու փրկում մարդկանց բոլոր ցեղերից, լեզուներից: Որեմն Լույս՝ հեթանոսներին լուսավորելու: Ուշադրություն դարձրեք Հովհաննու ավետարանի մեջ «Լույս» բառը միշտ մեծատառով է գրված:

     Տեր ՀԻՍՈՒՍՆ ասաց՝ Ես եմ աշխարհի Լույսը: Այդ Լույսն աշխարհ եկավ, բայց մարդիկ խավարը լույսից ավելի գերադասեցին, որովհետև իրենց գործերը չար են: Լույսին չեն գալիս, որպեսզի իրենց խավար գործերը չբացահայտվեն:

     Հաջորդ համարում կարդում ենք. «Հովսեփն ու Նրա մայրը զարմացած էին այս բաների վրա, որ խոսվում էին Նրա մասին»: Ուրեմն այս մանուկը այդպիսի մեծ հեղափոխությո՞ւն պիտի բերեր մարդկության մեջ, հեթանոսներին Լո՞ւյս լիներ և այդ ազգի համար փա՞ռք:

     «Աչքերս տեսան քո փրկությունը»: Այսինք՝ Սիմեոնը դարձավ Տերնտես: Եվ Տիրոջը տեսնելու համար, Տիրոջն ընդառաջ գնաց:
      Ղուկասի 2.34-րդ համարում նրանց օրհնելուց հետո Սիմեոնը այս մարգարեական խոսքն ասաց. «Ահա այս մանուկը սահմանված է Իսրայելի մեջ շատ մարդկանց ընկնելու և ելնելու համար, ինչպես նաև հակառակության նշան լինելու համար...Քո սրտի միջով էլ թուր պիտի անցնի, որպեսզի շատ սրտերի խորհուրդներ հայտնվեն»:

     Ովքեր, որ չեն հավատում, Տեր ՀԻՍՈՒՍԸ նրանց համար գայթակղության քար է: Տեսնելով Նրան մարդկային մարմնի մեջ՝ շատերը Նրա աստվածությունը չտեսան: Դրա համար այսօր էլ շատ մարդիկ գայթակղվում են և կասկածում հարությանը: Չկա հավատ: Այն ժամանակ էլ Տեր ՀԻՍՈՒՍՆ իր՝ Մեսիա, ԱՍՏՎԱԾ լինելը հաստատելու համար ասում էր՝ եթե ինձ չեք հավատում, իմ արած գործերը տեսնելով հավատացեք: Ո՞վ կարող էր այդ հրաշքները անել. կաղ ծնվածը քայլեց, կույր ծնվածը տեսավ, բորոտները բժշկվեցին, խուլերը լսեցին, մեռելները հարություն առան: Այս բոլոր նշաններից հետո, չհավատացին և եկան ասեցին՝ ինչ նշան ցույց կտաս, որ քեզ հավատանք:

     Ուրեմն չհավատացողների համար Տեր ՀԻՍՈՒՍԸ գայթակղության քար է: Ընկնելու համար է: ««Ու սայթակման քար ու գայթակղության ժայռ» նրանց, որ Խոսքին ահնազանդ լինելով գայթակղվում են, որի համար էլ սահմանված են» (1 Պետրոս 2.8):

      «Եվ Նա ձեզ սրբարան պիտի լինի, բայց Իսրայելի երկու տներին՝ գայթակղության քար և գլորման վեմ, ու Երուսաղեմի բնակիչներին՝ թակարդ և որոգայթ պիտի լինի» (Եսայի 8.14): Եթե նրանք ազգովի ընդունեին, թագավորությունը պիտի հաստատվեր: Բայց ովքե՞ր Նրան ընդունեցին: Միայն ռամիկ, պարզ մարդիկ, որոնք հավատքով լի էին: Եվ գրված է, եթե նրանց մեծամեծները, քահանայապետերը, երկրի ղեկավարները ընդունեին, Փառաց ՏԵՐԸ խաչը չէին հանի: Բայց հանեցին: «Այն քարը, որ կառուցողները մերժեցին, այդ եղավ անկյունաքարը» (Ա Պետրոս 2.7):

      ՀԻՍՈՒՍՆ է ամեն ինչ և ամենի մեջ` եկեղեցու հիմքն է, եկեղեցու գլուխն է, սյուներն է... ՀԻՍՈՒՍՆ ամեն բան է: ՆԱ տիեզերքի առանցքն է: Առանց ՀԻՍՈՒՍԻ աստվածճանաչողություն չկա: ՆԱ է, որ իր խոսքով երկինք, երկիր և ամեն բան ստեղծեց: Նա է Առաջինն ու Վերջինը, Ալֆան և Օմեգան: Առանց Նրա կյանք չկա: ՆԱ է ճանապարհը, ճշմարտությունը, կյանքը, հարությունը: Ամեն բան Տեր ՀԻՍՈՒՍ ՔՐԻՍՏՈՍ է:

     Սիմեոնը Տիրոջ առջև եկավ հավատքով և խոնարհությամբ: Հավատաց, որ այս մանուկը Փրկիչն է՝ Մեսիան: Նրան տրված էր Տեր ՀԻՍՈՒՍԻՆ գրկելու առանձնաշնորհը: Իսկ այժմ Տեր ՀԻՍՈՒՍՆ է մեզ գրկում և իր ապահով ձեռքերի մեջ պահում: Փառք լինի Իր Անվանը:

     Մենք ՏԻՐՈՋ առջև ինչպե՞ս ենք գնում, սիրելիներ: Արդյո՞ք խոնարհությամբ:
     Քննենք մարգարեական մի քանի խոսքեր:
     ««Տիրոջ առջև ինչպե՞ս ներկայանամ և ամենաբարձր ԱՍՏԾՈ առջև ընկնեմ: Արդյո՞ք Նրա առջև ներկայանամ ողջակեզներով, մեկ տարեկան հորթերով: Արդյոք Տերը պիտի հավանի՞ հազարավոր խոյեր կամ բյուրավոր յուղի վտակներ. Արդյոք իմ հանցանքի համար իմ անդրանիկի՞ն տամ, և անձիս մեղքի համար ընդերքիս պտո՞ւղը»: Ինքը քեզ հայտնեց, ո՛վ մարդ, թե ինչ է հաճելի, թե Տերը ինչ է պահանջում քեզնից. Միայն գործադրել իրավունքը, սիրել կարեկցությունը ու խոնարհությամբ ընթանալ քո ԱՍՏԾՈ հետ» (Միքեայի 6. 6-8):
      Ուրեմն ինչպես է պետք գնալ Տիրոջ առջև: Արդյոք մատա՞ղ անել: Ինչպես այն ժամանակ ընդունված էր, զավակի՞ն զոհել կուռքերին: ՏԻՐՈՋ առջև պետք է գնալ միայն խոնարհությամբ, որպեսզի ընդունելություն գտնենք: Այդպես Սիմեոն Ծերունին գնաց և գտավ այդ ընդունելությունը:

     «Ինչի՞ս է պետք ձեր զոհերի շատությունը,-ասում է Տերը,-ձեր խոյերի ողջակեզներից ու նոխազների արյունից կշտացել եմ. Զվարակների, գառների և նոխազների արյունը չեմ ուզում: Երբ գալիս եք մի առջև երևալու, ո՞վ պահանջեց, որ այդպես իմ գավիթները կոխկռտեք: Այլևս ինձ ունայն ընծաներ մի՛ բերեք. Ձեր խունկն ինձ գարշելի է: Ամսագլուխների, Շաբաթների և ժողովների գումարվելուն չեմ կարող հանդուրժել. ձեր տոնախմբությունն անգամ անօրենություն է: Անձս ատում է ձեր ամսագլուխներն ու հանդիսավոր տոները. Դրանք իմ վրա ծանրություն եղան, դրանք կրելուց հյուծվեցի» (Եսայի 1. 11-14):

     Այդ ծեսերը կատարվում էին, և ողջակեզները մատուցվում, բայց մարդիկ իրենց մեղավոր վիճակը չէին հասկանում, Տիրոջը չէին դառնում: Մարդը մեղք էր գործումը, տանում ողջակեզ էր զոհում, հռչակվում էր, որ մեղքը վերցվեց, և նա շուտով նորից հայտնվում էր մեղքի մեջ: Ի՞նչ պիտի լիներ վիճակը: Չէին հասկանում, որ իրենք այդ օրենքը չէին կարող պահել... Պետք է աղաղակեին ԱՍՏԾՈՒՆ, որ իրենց փրկի:

     Ուրեմն սիրելիներ, ինչպե՞ս մենք էլ Տյառնընդառաջ և Տերնտես հավատացյալներ լինենք: Ահա 8 կետեր, որոնք հիմնված են ԱՍՏԾՈ խոսքի վրա.

     1. ՏԻՐՈՋ առջև ելնենք ՏԵՐ ՀԻՍՈՒՍԻ արյունով (Եբր. 10 . 19-20).
     «Ուրեմն, եղբայրնե՛ր, համարձակություն ունենք սրբարանը մտնելու ՀԻՍՈՒՍԻ արյունով, այն նոր ու կենարար ճանապարհով, որի բացումը կատարեց մեզ համար վարագույրի միջից, որ իր մարմինն է.»:
      Նրա զոհվելու միջոցով՝ արյան արժանիքով, մենք համարձակություն ունենք երկնային սրբարանը՝ ՏԻՐՈՋ առջև ելնելու: Ուստի բոլոր նրանք, ովքեր Հիսուսին չունեն, չունեն նաև այդ ճանապարը:

     2. ՏԻՐՈՋ առջև ելնենք խոնարհությամբ, ինչպես Սիմեոնը (Հակոբոս 4.10).
     «Խոնարհվե՛ք Տիրոջ առջև, և Նա պիտի ձեզ բարձրացնի»:
     Հպարտ հոգին, ամբարտավան սիրտը ՏԻՐՈՋ առջև ընդունելություն չունի, սիրելիներ: ԱՍՏՎԱԾ խոնարհ սրտեր է փնտրում: Նա, ով իր անձը կխոնարհեցնի, ԱՍՏԾՈ առջև ընդունելություն կգտնի:

     3. ՏԻՐՈՋ առջև ելնենք ՏԵՐ ՀԻՍՈՒՍԻ ձեռքով (Եփ. 2.18).
     «Նրա [Հիսուսի] ձեռքով մենք բոլորս էլ արտոնություն ունենք մոտենալու Հորը՝ մե՛կ Հոգիով»: Հիսուսի ձեռքով, մեկ Հոգիով, Հորը... ի՞նչ ենք տեսնում այստեղ: Իհարկե Սուրբ Երրորդությունը:

     4. ՏԻՐՈՋ առջև ելնենք անկեղծությամբ. (Սաղմ 62.8).
«Բացեք ձեր սրտերը ՆՐԱ առջև...»: Հաճախ մեր սրտերը փակ են, դրանց անկյուններում մեղքեր կան պահված, փայփայված: Ելնենք անկեղծությամբ, մաքրվենք ՏԻՐՈՋ առջև:

     5. «ԱՍՏԾՈՒՆ մոտենանք ճշմարիտ սրտով, վստահությամբ լի հավատքով, մեր սրտերը մաքրված չար խղճմտանքից և մեր մարմինները լվացած մաքուր ջրով» (Եբր 10.22):
     Ճշմարիտ սրտով՝ առանց կեղծավորության, առանց ցուցադրության
     Լեցուն հավատքով՝ առանց կասկածանքների, առանց երկմտանքի
     Մեր սրտերը մաքրված չար խղճմտանքից՝ ապաշխարած

     Սիրելիներ, խիղճը մեր մեջ դրված մի հոգևոր օրգան է: Եվ նա դատավորի դեր է կատարում: Երբ մենք սխալ ենք գործում, մեր խիղճը մեզ հանդիմանում է: Լավ կլինի, որ մեր խղճի ձայնին լսենք: Եվ երբ հանդիմանություն ունենանք, ապաշխարենք: «Սիրելիներ, եթե մեր սիրտը չպարսավի մեզ, այն ժամանակ համարձակություն կունենանք ԱՍՏԾՈ առջև» (1 ՀՈվհ. 3.21):

     6. ՏԻՐՈՋ առջև ելնենք ԱՍՏԾՈ Գիտությամբ (Ովսեայի 6.6).
     «Քանի որ ես ողորմություն եմ ուզում, ոչ թե զոհ, և ողջակեզներից ավելի՝ ԱՍՏԾՈ գիտությունը»:
     Ահա մի բան, որ այսօր մեր ժողովրդին պակասում է: Նաև շատ հավատացյալների է պակասում: «Իմ ժողովուրդը գիտություն չունենալու պատճառով բնաջինջ եղավ»: Ո՞ր գիտության մասին է խոսվում: Իհարկե հոգևոր: ԱՍՏԾՈ գիտության մասին է խոսքը: Եվ այսօր որքան հավատացյալներ միայն նախապաշարումներով են բռնկված՝ ձեռքերին թելեր են կապում, սրբապատկերներ են համբուրում, դռներից ձիու պայտեր են կախում, աչքի ուլունքներ ու շատ նման այլ անհեթեթություններ ... Ցավալի է: ԱՍՏՎԱԾ մեզ խորունկ գիտություն է տվել, իսկ մարդիկ շարունակում են կուռքեր փնտրել:

     7. ՏԻՐՈՋ առջև ելնենք որդիական իրավունքով.
     «Բայց նրանց, որ ընդունեցին իրեն, նրանց, որ հավատում են իր անվանը, իրավասություն տվեց ԱՍՏԾՈ զավակներ լինելու» (Հովհ.1.12):
     Եթե որդիներ, ուրեմն ժառանգորդներ: Եթե ժառանգորդներ, ապա ՆՐԱ փառքի ժառանգակիցներ: Տեր ՀԻՍՈՒՍՆ ասաց՝ Ինչ որ ես ունեմ, ձերն է: Ինչ որ Հայրն ունի, իմն է: Ուրեմն Հորից՝ Որդուն և Որդուց էլ մեզ փոխանցվեց այդ ժառանգությունը: Այստեղ մի պարզաբանում շատ կարևոր է: Մենք որդի ենք, բայց ԱՍՏԾՈ համար հաճելի և սիրելի որդիներ պիտի լինենք: Այսօր կան հավատացյալներ, որ շփացած են: Նրանք կարծում են, որ եթե ԱՍՏՎԱԾ սեր է, սիրող Հայր է, ներող է, ապա ինչ էլ անեն, վերջում կարող են գալ, ներում հայցել, և այդպես մեղքերը կմաքրվեն: Սա շփացածություն է: ԱՍՏՎԱԾ խոնարհ, Իր կամքը հարգող, փնտրող, հավատացյալ և ոչ թե շփացած զավակներ է ուզում: Չմոռանանք, որ մի օր յուրաքանչյուրս ՏԻՐՈՋ ատյանի առջև պիտի կանգնի և պատսխան տա այն ամենի համար, ինչ գործել է մարմնի մեջ՝ թե բարի, թե չար: Տերը պահանջելու է տնտեսության հաշիվը: Եվ այդ տնտեսությունը սկսվում է ապաշխարության առաջին օրից մինչև Տիրոջ ատյանի առջև կանգնելու պահը: Դա մեր քրիստոնեական տնտեսությունն է, հավատքի տնտեսությունը, որի հաշիվը Տիրոջը պիտի տանք: Մտածո՞ւմ ենք այս մասին: Սա շատ լուրջ մի բան է: Ինչո՞ւ շատ զրկանքներ կրենք ՏԻՐՈՋ ատյանի առջև և ամոթով մնանք: Ճիշտ է կմտնենք հավիտենական կյանք, իբրև մեր հավատքի արդյունք (Ովքեր որդուն կհնազանդեն, հավիտենական կյանք ունեն): Սա մեզ տրված ձրի պարգև է ՏԻՐՈՋ կողմից, որ առնում ենք հավատքով:
     «Ուստի համարձակությա՛մբ մոտենանք շնորհքի գահին, որպեսզի ողորմություն ստանանք և շնորհք գտնենք, որպեսզի անհրաժեշտ պահին դրանք օգնեն մեզ» (Եբր. 4.16): Տեր ՀԻՍՈՒՍԻ ողորմությունն ու շնորհքը թող մեզ հետ լինի մեր կյանքի ամեն ակնթարթում:

     8. Լինենք Տյառնընդառաջ և Տերնտես հավատացյալներ:
     Կային երեք աշակերտներ, որոնք միշտ Տեր ՀԻՍՈՒՍԻ հետ էին: Պետրոսը, Հովհաննեսը, Հակոբոսը ՀԻՍՈՒՍԻ հետ էին Այլակերպության լեռան վրա, Տեր ՀԻՍՈՒՍԻ կատարած հրաշքների ժամանակ... Ինչո՞ւ 11 (Հուդան մատինիչ էր) ընտրված աշակերտներից հենց այս երեքը: Որովհետև նրանք Տյառնընդառաջ էին ավելի, քան մյուսները: Այս երեքը մշտապես փնտրում էին Տեր ՀԻՍՈՒՍԻ ընեկրակցությունը: Ուզում էին, որ ՀԻՍՈՒՍԸ մշտապես իրենց հետ լինի: Եվ ՏԵՐԸ գնահատում էր դա: Շատ ու շատ հայտնություններ, որ այս երեքին տրվեցին, մյուսները չունեցան:

      Սիրելիներ, մենք էլ ջանանք, որ Տյառնընդառաջ և Տերնտես հավատացյալներ լինենք: Մոտենանք ԱՍՏԾՈՒՆ: Երբ մի քայլ անենք ԱՍՏԾՈՒՆ ընդառաջ, ԱՍՏՎԱԾ հարյուապատիկը կանի (ՏԻՐՈՋԸ մոտեցեք, և Նա ձեզ պիտի մոտենա): ԱՍՏՎԱԾ ուզում է, որ մենք անհատական կապ`անհատական հարաբերություն, ունենանք Իր հետ: Դրա համար կարևոր է, որ մենք ունենանք մեկ կյանք՝ հավատքի կյանք: Շատերն այսօր երկու կյանք ունեն: Իրենց ուզած կյանքն ապրում են, ձեռքի հետ էլ հավատացյալ են: Բայց մենք պետք է ունենանք մի կյանք, որն ընդգրկի ամեն բան՝ մեր ընտանիքը, զավակներին, աշխատանքը... Ահա սա է ԱՍՏԾՈ առջև ընդունելի և ճշմարիտ:

      «Նա, որ ՏԻՐՈՋԸ կմոտենա, Նրա հետ մեկ Հոգի է լինում» (1 Կորնթ 6.17): Երբ այսպես վարվենք,մենք Տիրոջ ձեռքում կդառնանք միջոց, գործիք, անոթ, և ԱՍՏՎԱԾ մեզ կգործածի Իր փառքի համար:
     «Մոտեցեք Նրան՝ ապրող քարին, որ արդարև մարդկանցից մերժված է, բայց ԱՍՏԾՈՒՑ ընտրված և պատվական է» (1 Պետր. 2.4): Ամեն օր մոտենանք Տիրոջը: Ամեն օր ՆՐԱ հետ մեկ դառնանք: Եվ Տյառնընդառաջ ու Տերնտես հավատացյալներ լինենք մեր կյանքի բոլոր օրերի մեջ: ՏԵՐԸ մեզ իմաստություն, շնորհք տա այդ բանի մեջ, և մեր կյանքերի մեջ էլ փառավորվի ՀԱՅՐԸ, ՈՐԴԻՆ և ՍՈՒՐԲ ՀՈԳԻՆ: Հավիտյան Ամեն: